វប្បធម៌ និង ទេសចរណ៍

សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងបន្តគម្រោងជួសជុលប្រាសាទភ្នំបាក់ខែងក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំបន្ថែមទៀត ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ៤៥ម៉ឺនដុល្លារ ខណៈគម្រោងជួសជុលប្រាសាទភ្នំបាខែង ក្រោមមូលនិធិស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាបានចាប់ផ្ដើមតាំងពីឆ្នាំ២០០៩។ តាមបញ្ជាក់របស់ ឯកឧត្តម W.Patrick Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ច សប្តាហ៍មិត្តភាព កម្ពុជា-អាមេរិក ឆ្នាំ២០២៣ នៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញានេះ គម្រោងជួសជុលប្រាសាទភ្នំបាខែង...

អ្នកបុរាណវិទូ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានអះអាងថា ប្រាសាទសួរព្រ័ត្រ ឬអ្នកខ្លះហៅថា ប្រាសាទនាង១២នោះ មិនមានការពាក់ព័ន្ធនឹងកំណត់ហេតុការទូតចិន កាលពីឆ្នាំ១២៩៦ ឬទាក់ទងរឿងនាង១២នោះទេ ។ លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី បុរាណវិទូ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ បណ្ដុះបណ្ដាល ផ្សព្វផ្សាយនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឱ្យដឹងថា ដំបូងឡើយគេបានដឹងថា តាមកំណត់ហេតុអ្នកការទូតចិនដែលបានមកនគរខ្មែរនៅឆ្នាំ១២៩៦...

ក្រៅពីការងារស្នូលរបស់ខ្លួន ភ្នាក់ងារសណ្តាប់ធ្នាប់ប្រចាំនៅគោលដៅក្រុងអង្គរធំ បានចូលរួមរៀបចំដាំបង្គោលក្រាក់នៅខាងៗផ្លូវក្បែរប្រាង្គប្រាសាទ ដើម្បីបង្ការយានយន្តគ្រប់ប្រភេទចូលទៅដល់ប្រាសាទ ឬជិតប្រាសាទ និងចតមិនមានសណ្តាប់ធ្នាប់ ព្រមទាំងដាំស្មៅដើម្បីលើកសោភ័ណភាពបៃតងនៅជុំវិញប្រាសាទបាយ័នកាន់តែមានភាពស្រស់បំព្រង។ កញ្ញា នៅ ចិន្តា អនុប្រធានភ្នាក់ងារសណ្តាប់ធ្នាប់ប្រចាំនៅគោលដៅប្រាសាទបាយ័ន បានឱ្យដឹងថា ការដាំបង្គោលក្រាក់ និងដាំស្មៅនេះ មានបួនទីតាំង គឺនៅខាងលិច ខាងត្បូង ខាងកើត និងខាងជើងនៃប្រាសាទបាយ័នត្រង់ចំណុចដែលមានដើមឈើធំៗ ដីស្ងួត...

តាមការសិក្សាថ្មីៗ របស់អ្នកបុរាណវិទូ បានឱ្យដឹងថា អង្គរធំគឺជាមណ្ឌលនៃទីក្រុងបុរាណរបស់ចក្រភពខ្មែរ ដោយមានប្រាសាទបាយ័នជាចំណុចកណ្តាល មានតំបន់ជាយក្រុងរីកសាយនៅជុំវិញមណ្ឌលនេះ មានវិសាលភាព លាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីប្រហែល ៣ពាន់គីឡូម៉ែត្រក្រឡា។ អ្នកបុរាណវិទូ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ បណ្តុះបណ្តាល ផ្សព្វផ្សាយនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាលោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី ពន្យល់ថា តាមក្បួនខ្នាតនៃការរៀបចំទីក្រុងកាលពីសម័យបុរាណ គឺយកលំនាំតាមទំលាប់ប្រពៃណីឥណ្ឌា ដោយទីក្រុងទាំងអស់ត្រូវមានកំពែងព័ន្ធជុំវិញ ដោយកំពែងទាំងនោះអាចសង់ពីដី...

ក្រុមអ្នកបច្ចេកទេស នៃអាជ្ញាធរជាតិអអប្សរា បានប្រទះឃើញសំណង់រចនាសម្ពន្ធថ្មីមួយ ដែលគេពុំធ្លាប់បានដឹងពីមុនមកទាល់តែសោះ គឺការសង់ជញ្ជាំងខឿនថ្មពីរជាន់ត្រួតគ្នា នៅរួតទីបីរបស់ប្រាសាទបាយ័ន ដែលការប្រទះឃើញសំណង់ដែលខុសប្លែកពីប្រាសាទបុរាណនានាទាំងអស់នេះ គឺក្នុងកំឡុងពេលដែលក្រុមការងារបច្ចេកទេសជួសជុលប្រាសាទកំពុងជួសជុលពង្រឹងរចនាសម្ពន្ធប្រាសាទនៅរួតទីបីនៃប្រាសាទ។ ស្ថាបត្យករ និងជាក្រុមការងារបច្ចេកទេសជួសជុលខឿនរួតទី៣ នៅប្រាសាទបាយ័ន កញ្ញា ម៉េង សុវណ្ណលីលីន មានប្រសាសន៍ថា នេះជាលើកទី២ ហើយ ដែលក្រុមអ្នកបច្ចេកទេសរកឃើញថា មានការសាងសង់ខឿនប្រាសាទបុរាណត្រួតគ្នារហូតដល់ពីរជាន់នៅរួតទីបីនៃប្រាសាទបាយ័នដែលខុសប្លែកពីសំណង់ប្រាសាទបុរាណនានា ដោយគេឃើញសង់ខឿនមួយជាន់រួចហើយ...

អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងអង្គការសម្ព័ន្ធមិត្តសត្វព្រៃ គ្រោងនឹងធ្វើការដោះលែង សត្វឆ្មាដាវញី មួយក្បាលបន្ថែមទៀតចូលក្នុងព្រៃធម្មជាតិ នៃឧទ្យានអង្គរ។ បើតាមមន្ត្រីនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឲ្យដឹងថា គម្រោងដោះលែងសត្វព្រៃក្នុងឧទ្យានអង្គរនេះបានធ្វើឡើង ក្រោមកិច្ចសហការរវាងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រដ្ឋបាលព្រៃឈើភ្នំពេញ និងអង្គការសម្ព័ន្ធមិត្តសត្វព្រៃ (Wildlife Alliance) ក្រោយពីក្រុមការងារបានដឹកជញ្ជូនសត្វឆ្មាដាវ (Leopard Cat) ញីមួយក្បាល ពីមជ្ឈមណ្ឌលសង្រ្គោះសត្វព្រៃភ្នំតាម៉ៅ យកមកផ្សាំងក្នុងទ្រុង...

ប្រាសាទភ្នំបាខែង ជាទីតាំងដែលអ្នកទេសចរនិយមទស្សនាថ្ងៃរះ និងថ្ងៃរៀបលិច ព្រមទាំងផ្តល់ជូនភ្ញៀវទេសចរនូវបទពិសោធន៍ថ្មីៗ ក្រៅពីនោះប្រាសាទភ្នំបាខែង ក៏កំពុងក្លាយជាទីកន្លែងថ្មី ដែលពេញនិយមសម្រាប់អ្នកដើរលំហាត់ប្រាណថែមទៀតផង។ កញ្ញា ឃាង សុខេង ជាភ្នាក់ងារទេសចរណ៍ប្រចាំប្រាសាទភ្នំបាខែង បានឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញានេះថា បច្ចុប្បន្នជំរាលផ្លូវដើរឡើងប្រាសាទភ្នំបាខែង ជារៀងរាល់ពេលព្រឹក និងពេលល្ងាចកំពុងក្លាយជាទីកន្លែងសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដើរហាត់ប្រាណ ខណៈដែលទីតាំងនេះ ត្រូវបានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រៀបចំផ្លូវឡើងបានយ៉ាងល្អប្រណិត ដែលពួកគាត់អាចដើរប្រហែលមួយគីឡូម៉ែត្រពីជើងភ្នំរហូតដល់លើប្រាសាទ...

បើទោះបីជាស្ថិតនៅឆ្ងាយជាងគេបន្តិចក្តី ប៉ុន្តែប្រាសាទបន្ទាយសំរ៉ែ ស្ថិតក្នុងបរិវេណវង់ធំ នៃតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ គឺជាកន្លែងទាក់ទាញអ្នកទេសចរដែលចូលចិត្តភាពស្ងាត់។ ប្រធានគ្រប់គ្រងភ្នាក់ងារទេសចរណ៍នៅប្រាសាទបន្ទាយសំរ៉ែ និងភ្នំបូក លោក សៀន បណ្ឌិត បានឱ្យដឹងថា ប្រាសាទបន្ទាយសំរ៉ែមានលំហូរទស្សនារៀងមមាញឹកគួរសមនារយៈចុងក្រោយនេះ ពិសេសក្រោយរាជរដ្ឋាភិបាលរៀបចំតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ភូមិធម្មជាតិរុនតាឯក។ ការចរាចរឆ្លងកាត់ពី ភូមិព្រះដាក់ ឆ្ពោះទៅភូមិរុនតាឯក ក៏បានស្រូបទាញទេសចរឱ្យចូលកម្សាន្ត ប្រាសាទនេះដែរ។ តាមការបញ្ជាក់ពីលោកបណ្ឌិត ក្នុងមួយថ្ងៃមានទេសចរបរទេសចន្លោះពី១០០ទៅ២០០នាក់...

លោក អៀង ពិសិដ្ឋ អភិបាលស្រុកស្វាយលើ មានប្រសាសន៍ថា ស្វាយលើ ជាស្រុកមួយស្ថិតនៅតំបន់ឦសាននៃខេត្តសៀមរាប ដែលកាលពីមុន បើយើងនិយាយពីស្រុកមួយនេះ គេតែងនឹកស្រមៃថា ទីនេះជាតំបន់ដែលដាច់ស្រយាល និងជាទឹកដីនៃសមរភូមិក្តៅក្នុងអំឡុងដែលកម្ពុជាកើតមានសង្គ្រាមស៊ីវិល ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ ស្រុកស្វាយលើ បានប្រែមុខមាត់ថ្មី នឹងក្លាយជាទឹកដីមាសបៃតងមួយទៀតរបស់ខេត្តសៀមរាប ។ លោក អៀង ពិសិដ្ឋ...