ដើម្បីអោយសោភណ្ឌភាពតំបន់ទេសចរណ៍មានសោភណ្ឌភាពល្អប្រសើរ ពង្រឹងរចនាសម្ពន្ធស្រះឱ្យរឹងមាំអោយដូចពីសម័យដើម និងលើកតម្លៃស្រះដែលជាទីឋានសម្រាប់ទេពឱ្យរស់ឡើងវិញ និងដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិនិងអន្ដរជាតិចូលទស្សនា ថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមការងារនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានចាប់ផ្ដើមធ្វើការស្ដារនូវដីភក់ ដែលនៅក្នុងបរិវេណស្រះទឹកបុរាណនៅខាងមុខភាគខាងជើងក្នុងបរិវេណប្រាសាទអង្គរវត្ដ ដើម្បីឲ្យមានសោភណ្ឌភាពស្រស់ត្រកាលឡើងវិញ ។
បើតាមលោក ស្រ៊ុន តិច មន្ដ្រីនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្នុងឧទ្យានអង្គរ និងបុរាណវិទ្យាបង្ការនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឲ្យដឹងនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះថា ការស្ដារស្រះខាងមុខអង្គរវត្ដនេះជាលើកដំបូង ក្រោយអ្នកបុរាណវិទ្យាធ្វើកំណាយសិក្សាស្រាវជ្រាវពីរចនាសម្ពន្ធស្រះអស់រយៈពេល២ឆ្នាំកន្លងមក ដោយទំហំនៃការស្តារភក់ស្រះគឺ១៧ម៉ែត្រ គុណ៤៨ម៉ែត្រ និង៨០សង់ទីម៉ែត្រ ក្នុងជម្រៅអតិប្បមា ហើយការស្តារនេះទៀតសោធ អាស្រ័យលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨-២០១៩ ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ការស្តារភក់ស្រះដំណាក់កាលនេះ ស្ថិតនៅក្នុងការស្ទាបស្ទង់នៅឡើយ ដែលមានបីគោលដៅរួមមាន ដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់ពីកំណកដី កាយឱ្យមើលឃើញស្លាកស្នាមឱ្យអ្នកជំនាញ បានសិក្សាស្វែងយល់ពីរចនាសម្ពន្ធ ជួសជុលពង្រឹងដើម្បីកុំឱ្យបាត់បង់តម្លៃស្ថាត្យកម្ម វិស្វកម្ម និងជំនឿ ។ គម្រោងស្ដារស្រះខាងមុខអង្គរលើកដំបូងនេះដែរ គឺមានគោលបំណង លើកសោភណ្ឌភាពប្រាសាទអង្គរវត្ដ ធ្វើអោយរចនសម្ព័ន្ធស្រះមានលំនាំដើមឡើងវិញ ដូចសម័យសត្ដវត្សរិ៍ទី១២ ។
លោកស្រ៊ុន តិច បន្ថែមថា ជម្រៅស្រះដែលបានស្ដារនេះ ចាប់ពីមាត់ច្រាំងទៅទីតាំងបាតស្រះជ្រៅបំផុតមានជម្រៅ២,៩០ម៉ែត្រ និង៣,៩០ម៉ែត្រ ។ ដោយឡែកកំណកដីមានបីដំណាក់កាលធំៗ នៅដំណាក់កាលទី១ ចាប់ពីដើមសតវត្សទី១២ ។ ដំណាក់កាលទី២ នៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៦០ ដែលមានមនុស្សរស់នៅ និងដំណាក់កាលទី៣ គឺកំណកដីថ្មីៗក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ឆ្នាំ២០១៧ និងឆ្នាំ២០១៩ ដែលការស្តារនេះ គឺយកតែកំណកដីនៅខាងលើមិនមានប្រយោជន៍ ដល់កិច្ចការស្រាវជ្រាវផ្នែកជីវសាស្រ្តចំរុះ ឬប៉ះពាល់ដល់រចនាសម្ពន្ធស្រះនោះឡើយ។ជាមួយគ្នានោះ កំណកដីភក់ដែលបានស្ដារនេះ ត្រូវបានយកទៅរក្សាទុក សម្រាប់ធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ពីជីវៈចម្រុះ ដោយចូលរួមរវាងបុរាណវិទូ ស្ថាបត្យកម្ម និងផ្នែកបរិស្ថាន ជីវសាស្រ្តចម្រុះ ដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់បន្ថែមលើបញ្ហានេះ ៕
អត្ថបទ និង រូបភាព៖ បូ សាវី
កែសម្រួល៖ អ៊ុន ណារាជ្យ
