សង្ឃឹកជ្វាលា ជាគ្រឿងរណ្ដាប់មួយប្រភេទ មានជើង៤ , មានដង២ , មានរនាប , មានជញ្ជាំងតឿជារបាំង សម្រាប់ដាក់ គ្រឿងបរិក្ខារច្រើនមុខ បម្រុងនឹង ប្រគេនភិក្ខុសង្ឃ ឬប្រគេនភិក្ខុតែមួយរូបក៏បាន និង សម្រាប់ដាក់គ្រឿងសំណែនបណ្តែតតាមខ្សែទឹក ឬសែងទៅដាក់លើគោក ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះគង្គា ព្រះធរណី និងទេវតា អារុក្ខអារក្សអ្នកតាម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី ព្រៃព្រឹក្សា ដែលថែរក្សាស្ថិតនៅតាមព្រៃភ្នំជ្រោះជ្រងជ្រលងដងអូរ ។
ពិធីដង្ហែសង្ឃឹកជ្វាលានេះ ត្រូវបានប្រជាពុទ្ឋបរិស័ទនៅប៉ែកក្បែរតំបន់ទន្លេសាបនៃខេត្តសៀមរាប ជាពិសេសក្នុងសង្កាត់សៀមរាបនិងសង្កាត់ចុងឃ្នៀស រួម ជាមួយព្រះសង្ឃ តែងតែមូលមតិគ្នាជាឯកច្ឆ័ន្ទ សហការជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានរៀបចំពិធីដង្ហែជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងអំឡុងក្រោយពេលចេញវស្សាពីរបីថ្ងៃមក ។
ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ក្រោយពិធីបុណ្យចេញព្រះវស្សាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ព្រះតេជគុណអកទ្ឋមោ បញ្ញាវិសុទ្ឋិរង្សី ម៉ៃ ភីរុណ គ្រូសូត្រស្តាំវត្តសុវណ្ណសាគរមានជ័យ ហៅវត្តកោះខ្សាច់ស្ថិតក្នុងបឹងទន្លេសាប សង្កាត់ចុងឃ្នៀស ក្រុងសៀមរាប ខេតសៀមរាប និងគណៈកម្មការអាចារ្យវត្ត សហការជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន នគរបាលប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាល និងប្រជាការពារ ក្នុងមូលដ្ឋាន បានដឹកនាំព្រះសង្ឃនិងប្រជាពុទ្ឋបរិស័ទរៀបចំដង្ហែសង្ឃឹក ប្រទីបជ្វាលា តាមផ្លូវទឹកដោយកាណូតតូច ធំប្រមាណជាង១០០គ្រឿង ចាប់ពីចំណុចភ្នំក្រោម យកទៅបណ្តែតនៅមុខវត្តកោះខ្សាច់ក្បែរព្រៃរនាមតំបន់ទន្លេសាប មានរចនា តុបតែងលំអដោយ ភ្លើងពណ៌ អុជគោម បាញ់ កាំជ្រួច បណ្តែតកន្ទោង ដើម្បីបវរណា សុំខមាទោសលាកម្មពារវេរា ដល់ព្រះគង្គា នាងគង្ហីងព្រះធរណី ទេវតា អារុក្ខអារក្សអ្នកតាម្ចាស់ ទឹកម្ចាស់ដី ព្រៃព្រឹក្សា ដែលថែរក្សាស្ថិតនៅតាមព្រៃភ្នំជ្រោះជ្រងជ្រលងដងអូរ ក្រែងការប្រព្រឹត្តក្នុងឥរិយាបទទាំង៤ ដេក ដើរ ឈរ និងអង្គុយ រួមទាំង ការនិយាយស្តី មានប៉ះពាល់មិនជាទីពេញចិត្តដល់អ្នកទាំងនោះនិងសុំមកវិញនូវសេចក្តីសុខចម្រើន សូមឱ្យការប្រកបរបររកស៊ីគ្រប់ប្រភេទរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ជួបនូវផលចំណេញនិងការរស់នៅសុខក្សេមក្សាន្តចៀសវាងនូវរឿងមិនរីកចំរើន ។
បើតាមគណៈកម្មការបុណ្យ បានមានប្រសាសន៍ថា គាត់ឃើញគេរៀបចំពិធីដង្ហែនេះតាំងពីនៅតូចៗ ឱ្យតែដល់ពេលចេញវស្សារួច គាត់តែងតែឃើញគេហែរ សង្ឃឹក និងបណ្តែតកន្ទោង ឱ្យហូរទៅតាមទឹក ទោះអស់ពីចាស់ទុំជំនាន់មុនៗ ក៏យើងចេះតែធ្វើតៗរៀងមក ។
លោក ម៉ៃ មាន ជាប្រជាការពារនៅតំបន់ចុងឃ្នៀស បានបញ្ជាក់ថា លោកឃើញគេរៀបពិធីនេះតាំងពីមិនទាន់ដឹងក្តីហើយពិធីនេះ ចាស់ៗនាំគ្នាធ្វើឡើង ដើម្បី ដឹងគុណដល់ម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី ដែលយើងប្រើប្រាស់ទឹកដីអស់រយៈពេលមួយឆ្នាំ និងដើម្បីបង្ហាញដល់ក្មេងៗស្រករក្រោយ ឱ្យបានដឹងបានយល់អំពីវប្បធម៌ ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ដែលបុព្វបុរសរបស់ខ្មែរបានបន្សល់ទុកមក ហើយនាំគ្នាគោរព និងថែរក្សាកុំឱ្យសាបរលាបនិងបាត់បង់ និងទុកជាកេរ្តិ៍ដំណែលតកូនចៅគ្រប់ៗ
ជំនាន់ទៅថ្ងៃក្រោយរបស់យើងឱ្យពួគគាត់បានស្គាល់ផង ។
ព្រះតេជគុណអកទ្ឋមោ បញ្ញាវិសុទ្ឋិរង្សី ម៉ៃ ភីរុណ គ្រូសូត្រស្តាំវត្តសុវណ្ណសាគរមានជ័យ ហៅវត្តកោះខ្សាច់ មានថេរដិកាថា៖ព្រះសង្ឃនិងប្រជាពុទ្ឋបរិស័ទ នាំ គ្នារៀបចំពិធីនេះឡើងគឺធ្វើទៅតាមលំអានចាស់ទុំនៅក្នុងមូលដ្ឋាននេះបានបន្សល់ទុកមកជាយូរយារណាស់មកហើយ ដែលមានគោលបំណងសំខាន់បំផុត នៃពិធីនេះ គឺសុំខមាទោសដល់ព្រះគង្គារដែលឱ្យយើងប្រើប្រាស់ជារៀងរាល់ថ្ងៃដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវិតរបស់យើងគ្រប់គ្នា ក្រែងយើងធ្វើអំពើមិនគប្បីណាមួយដោយ ចេតនាក្តី អចេតនាក្តី ទៅលើព្រះគង្គារ ព្រះធរណី ហើយព្រះសង្ឃក៍ធ្វើពិធីសូត្រជ័យន្តោ ចម្រើនព្រះបរិត ដើម្បីឧទ្ទិសបុណ្យកុសលដល់ម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី ព្រៃព្រឹក្សាផងទាំងឡាយនិងងាកមកឱ្យពរសព្វសាធុកាជ័យមង្គលដល់ប្រជាពុទ្ឋបរិស័ទគ្រប់រូបឱ្យជួបតែសេចក្តីសុខចំរើន ។
ព្រះអង្គមានថេរដិកាទៀតថា បានជាចាស់ទុំកំណត់យកការ ប្រារព្វពិធីដង្ហែ ក្រោយពីថ្ងៃចេញព្រះវស្សាបានប៉ុន្មានថ្ងៃ ព្រោះបើតាមលំអានចាស់ៗ គាត់កំណត់
ទុកពេលវេលាឱ្យវត្តស្ថិតនៅទីគោក ដែលនៅក្បែរគ្នាធ្វើមុនដើម្បីសុំការអភ័យទោសពីព្រះធរណី ដោយការដង្ហែរតាមផ្លូវគោក មកដល់ចុងទឹកក៍បណ្តែតនូវ គ្រឿងសក្ការៈបូជាជាទីបញ្ចប់កិច្ច។ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅអាស្រ័យផលលើផ្ទៃទឹក សន្មតធ្វើបន្តពីប្រជាពលរដ្ឋនៅលើគោក។ វត្តដែលនៅជិតគ្នារវាងវត្តនៅទី គោកនិងវត្តស្ថិតនៅទីទឹកគឺសន្មត់និងសហការគ្នាយ៉ាងដូច្នេះឯង ។
ព្រះសុមង្គលសិលាចារ្យ អាភាករោ ជុំ គឹមឡេង ព្រះមេគណខេត្តសៀមរាប មានថេរដិកាថា ពិធីដង្ហែសង្ឃឹក ជ្វាលានេះ ជាពិធីនិយមធ្វើតៗគ្នាទៅតាមប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់នៃប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ណាមួយ មិនជាទូទៅទេ ខណៈសព្វថ្ងៃ ប្រពៃណីនេះ នៅខេត្តសៀមរាប ស្ទើរតែបាត់បង់អស់ហើយ មាននៅតែវត្តតិចតួច ដែលផ្តួចផ្តើមនិងប្រារព្ឋនាំគ្នាធ្វើ ៕
អត្ថបទ និង រូបថត : លោក យូ វង្ស
កែសម្រួលអត្ថបទ : លោក លីវ សាន្ត
#មន្ទីរព័ត៌មានខេត្តសៀមរាប
#សង្ឃឹកជ្វាលា
