កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅរាជធានីភ្នំពេញ បានចុះហត្ថលេខាផ្តល់នូវជំនួយ ពីរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ជាង៤០ដុល្លាដើម្បីរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការជួយអភិរក្សវប្បធម៌ប្រាសាទមានតម្លៃ របស់កម្ពុជាគឺ ប្រាសាទព្រះវិហារ និងប្រាសាទភ្នំបាខែង។ ជំនួយទាំងនេះទទួលបានមកពី មូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូត សម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌(AFCP)ជាកម្មវិធីជំនួយមួយរបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក។
ឯកឧត្តម W. Patrick Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនៅភ្នំពេញ បានអនុម័តលើជំនួយជាថវិកាចំនួន ១២ម៉ឺនដុល្លារ ជូនដល់អាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ ដើម្បីអភិរក្សជណ្តើរខាងជើងនៃប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលត្រូវបានសាងសង់នៅសតវត្សទី១១។ ហើយជំនួយនេះ នឹងត្រូវប្រើប្រាស់ផងដែរសម្រាប់ជួសជុលឡើងវិញ នូវប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកសម័យបុរាណ នៅសងខាងនៃជណ្តើរនោះ។
ជាមួយគ្នានេះទឹកប្រាក់ចំនួន ៣០ម៉ឺនដុល្លារ ត្រូវផ្តល់ជូន មូលនិធិប្រាសាទពិភពលោក (WMF) សម្រាប់បន្តការងារអភិរក្សក្នុងដំណាក់កាលទី៥នៃគម្រោងនៅប្រាសាទភ្នំបាខែងក្នុងក្រុងសៀមរាប សម្រាប់រយៈពេល ២៤ ខែ រហូតដល់ឆ្នាំ ២០២២។ គម្រោងនេះនឹងដំណើរការទៅក្នុងបរិបទនៃទំនាក់ទំនងរយៈពេលយូររបស់អង្គការ WMF ជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។ឯកឧត្តមបន្តថា ទីតាំងប្រវត្តិសាស្រ្តទាំងនេះ គឺជាចំណែកដែលនៅស្ថិតស្ថេរយូរអង្វែង នៃបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌យ៉ាងពិសេសរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ និងផ្តល់តម្លៃនៅទូទាំងពិភពលោក។ ហើយការប្រកាសផ្តល់ជំនួយជាថវិកានៅនេះ ក្នុងភាពជាដៃគូជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធនៅកម្ពុជាថវិកានេះ នឹងជួយអភិរក្សប្រាសាទទាំងនេះសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយៗទៀត។
លោកជំទាវបណ្ឌិត ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានមានប្រសាសន៍ថា ការចុះហត្ថលេខានៅថ្ងៃនេះ បានបញ្ជាក់ពីការគាំទ្រយូរអង្វែង និងការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំនៃរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការចូលរួមជាមួយនឹងសហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងការការពារ អភិរក្សនិងជួសជុលបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌នៅកម្ពុជា។ ហើយទាំងនេះក៏បានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដែលឈរលើគុណតម្លៃរួម រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនអាមេរិក នឹងបន្តមានភាពរឹងមាំបន្ថែមទៀត។
លោកជំទាវបន្តថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០១មកសហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់មូលនិធិកជាច្រើនសម្រាប់ជួសជុលប្រាសាទនៅកម្ពុជា ការទប់ស្កាត់នាំវត្ថុបុរាណចេញដោយខុសច្បាប់។ ម្យ៉ាងទៀតក៏ជា សក្ខីភាពរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន និងការចូលរួមថែរក្សាបេតិកភណ្ឌរមរតវប្បធម៌ម្យ៉ាងទៀតក៏ជា សក្ខីភាពរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន និងការចូលរួមថែរក្សាបេតិកភណ្ឌរមរតវប្បធម៌។ កន្លងមកនេះខ្មែរយើងមានអ្នកបច្ចេកទេគ្រប់គ្រាន់ និងសហការជាមួយបរទេសសម្រាប់ការងារអភិរក្សក្នុងនោះមានប្រាសាទភាគច្រើនត្រូវបានជួសជុលដោយអ្នកជំនាញខ្មែរហើយសម្រាប់ថវិកាមួយចំនួនជាថវិកាជាតិ និងខ្លះទៀតជាជំនួយរបសើមិត្តភក្កិបរទេស មានដូចជា បារាំង ឥណ្ឌា ចិន ជប៉ុន អាមេរិកនិងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទៀត។
សូមបញ្ជាក់ថា មូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌ (AFCP) ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីជួយអភិរក្សទីតាំងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌សំខាន់ៗ។ នៅក្រោមជំនួយជាថវិកាពីមូលនិធិនេះ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ថវិកាចំនួនជាង៤លានដុល្លារ ហើយមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយគិតពីឆ្នាំ២០០១មក។ រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ថែមទាំងបានផ្តល់ជំនួយជាថវិកាផងដែរ សម្រាប់អភិរក្សទីតាំងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌សំខាន់ៗដទៃទៀត នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា៕
អត្ថបទ និង រូបភាព៖ ឈិត សាវី